Khái niệm về tăng huyết áp

Tăng huyết áp khi huyết áp tâm thu ≥140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.

Bệnh tăng huyết áp nghèo nàn về triệu chứng còn gọi là “kẻ giết người thầm lặng”, nhưng lại có rất nhiều biến chứng nghiêm trọng cho bệnh nhân và để lại hậu quả nặng nề cho gia đình và xã hội. Bệnh có rất nhiều biến chứng như: cơn đau thắt ngực, nhũn não, xuất huyết não, suy thận, tăng áp động mạch võng mạc, rối loạn tiền đình, mù lòa…

Tăng huyết áp vô căn thường gặp từ 90% - 95% không xác định được nguyên nhân gây tăng huyết áp và tăng huyết áp có nguyên nhân chỉ chiếm khoảng 5% – 10%.

Tăng huyết áp vô căn: không xác định được nguyên nhân

Tăng huyết áp thứ phát: các nguyên nhân có thể gặp:

Các bệnh lý về thận: viêm cầu thận cấp, viêm cầu thận mạn, sỏi thận, hẹp động mạch thận.

Các bệnh nội tiết: U tủy thượng thận, Cushing, cường Aldosteron, cường giáp,..

Các bệnh lý tim mạch: hở van động mạch chủ (tăng huyết áp tâm thu), hẹp eo động mạch chủ (gây tăng huyết áp chi trên), hẹp xơ vữa động mạch ảnh hưởng đến động mạch thận

Do thuốc: cam thảo, thuốc tránh thai, một số thuốc cường giao cảm

Nguyên nhân khác: ngộ độc thai nghén, rối loạn thần kinh

Triệu chứng

Khi huyết áp cao thường rất ít triệu chứng, có thể có như là nhức đầu, hồi hộp, dễ mệt, đau ngực, khó thở… Có rất nhiều trường hợp bị tăng huyết áp nhưng không biết vì không có biểu hiện khác thường.Đối tượng nguy cơ bệnh Tăng huyết áp.

Yếu tố nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp

• Béo phì, thừa cân
• Lối sống ít hoạt động thể lực
• Hút thuốc lá
• Chế độ ăn nhiều muối, ăn mặn
• Stress và căng thẳng tâm lý
• Uống nhiều rượu, bia

Phòng ngừa bệnh Tăng huyết áp

• Chế độ ăn: giảm muối, nhiều rau xanh, ít mỡ động vật thay bằng dầu thực vật
• Tập thể dục thường xuyên: ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần
• Bỏ thuốc lá, thuốc lào
• Giảm cân, duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5-22,9 kg/m²
• Duy trì vòng bụng dưới 90cm ở nam và dưới 80cm ở nữ
• Hạn chế uống rượu, bia
• Tránh lo âu, căng thẳng thần kinh, thư giãn nghỉ ngơi hợp lí

Chẩn đoán bệnh Tăng huyết áp

Chẩn đoán tăng huyết áp khi trị số trung bình qua ít nhất hai lần đo của huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg và/hoặc trị số trung bình của huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg, trong ít nhất hai lần thăm khám liên tiếp. Hiện nay, việc sử dụng máy đo huyết áp tại nhà rất phổ biển và tiện lợi cho người bệnh để theo dõi bệnh tăng huyết áp. Việc đo huyết áp tại nhà để khẳng định chẩn đoán, cần đảm bảo 3 điều sau:

1. Mỗi lần đo huyết áp cần đo hai lần liên tiếp, cách nhau khoảng 1 phút ở tư thế ngồi.

2. Cần đo huyết áp 2 lần/ngày, tốt nhất là một lần vào buổi sáng và một lần vào buổi tối.

3. Khi có chỉ số huyết áp cao thì cần đo huyết áp liên tục ít nhất 4 lần/ngày, lý tưởng là 7 ngày để khẳng định chẩn đoán.

Các biện pháp điều trị bệnh Tăng huyết áp

Một là, Nguyên tắc điều trị

Tăng huyết áp là bệnh cần điều trị suốt đời, không thể bỏ thuốc. Cần duy trì uống thuốc đều đặn, tránh trường hợp đo huyết áp thấy cao mới uống. Mục tiêu điều trị đối với tất cả bệnh nhân là đưa huyết áp xuống dưới 140/90mmHg. Những trường hợp có bệnh tim mạch, tiểu đường cần đưa huyết áp xuống thấp hơn ở mức 130/80mmHg. Dùng thuốc tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ.

Hai là, Điều trị không dùng thuốc

Như các biện pháp dự phòng bệnh: ăn giảm muối, nhiều rau xanh, ít mỡ động vật thay bằng dầu thực vật; tập thể dục thường xuyên; bỏ thuốc lá, thuốc lào; giảm cân, giảm béo bụng, hạn chế uống rượu, bia; tránh lo âu, căng thẳng thần kinh, thư giãn nghỉ ngơi hợp lí.

Ba là, Hiểu biết về thuốc điều trị tăng huyết áp và phối hợp thuốc (tuân thủ theo toa của bác sĩ)