Từ những năm của thập kỷ 80-90 trở về trước, số lượng các cá nhân thuộc cộng đồng người nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM_Man have Sex with Man) thường gọi là "bê đê" hoặc "bóng lộ" là rất ít, và họ thường tham gia vào các đoàn lô tô để kiếm sống. Tử đó đến thế kỷ XXI, cộng đồng này đã bắt đầu xuất hiện nhiều hơn, bao gồm cả những người kín đáo không biểu hiện ra ngoài (còn gọi là "bóng kín"). Một việc hiển nhiên mà chúng ta thấy rằng, dù có muốn hay không thì trong xã hội tiến bộ này tình yêu không phân biệt giới tính và việc xuất hiện của người đồng tính là điềungày càng phổ biến.
Thời gian trước sự khác biệt về quan hệ đồng giới tính, ngoại hình, cách thể hiện giới…đã dẫn đến cộng đồng này bị phân biệt đối xử, từ đó họ phải che dấu thân phận của mình. Việc dễ dàng quan hệ tình dục với nhau nhưng lại khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế sẵn có dẫn đến những hậu quả tiêu cực là số ca nhiễm HIV và các nhiễm trùng lây qua đường tình dục cao và tăng nhanh hơn. Đặc biệt khi một số cá nhân trong cộng đồng MSM bắt đầu tham gia vào các hoạt động không tốt như đến các "chợ tình" hoặc làm “gái bán hoa” càng dẫn đến những ánh nhìn tiêu cực và kỳ thị từ phía xã hội đối với những người trong công đồng này hơn. Hệ lụy là các bạn trong cộng đồng này khép mình, ẩn danh, nghỉ học, một số ít tham gia vào những việc ngược lại mong muốn của gia đình, và thậm chí đưa đến những con đường bế tắc, vô lối thoát, với việc sử dụng các chất gây nghiện để trốn thoát khỏi thực tại.
Nhưng may mắn thay, hiện nay mọi việc đã khác. Khi thông tin truyền thông phổ biến toàn cầu giúp mọi người hiểu về họ, thấy được mặt tích cực, tài năng và quyền được yêu thương của cộng đồng này. Càng ngày càng có nhiều các nhóm, các câu lạc bộ hỗ trợ cộng đồng xuất hiện và trở thành một bến đỗ cho những người trong cộng đồng MSM, giúp họ ổn định tâm lý, nhận ra rõ vấn đề của bản thân và tự tin thể hiện bản thân đúng mực để được mọi người xung quanh yêu mến hơn.
Với hơn 20 năm tiếp xúc và làm việc cùng cộng đồng có nguy cơ nhiếm HIV cao, trong đó có MSM tại thành phố Cần Thơ, tôi đã nhận ra cuộc hành trình đầy thăng trầm mà họ đã trải qua. Tôi hiểu rằng tại sao việc tiết lộ thân phận thật của mình cho gia đình và bạn bè là một quyết định khó khăn đối với họ. Việc này thường dựa vào sự không hiểu biết hoặc vì sợ sự phê phán từ phía gia đình. Thậm chí tự cảm thấy xấu hổ hoặc không thể chấp nhận thực tế rằng mình thuộc cộng đồng MSM. Những khó khăn này đã tạo ra khoảng cách giữa các cá nhân trong cộng đồng MSM và gia đình, khiến họ trở nên khép kín hơn. Khi cần sự giúp đỡ và tâm sự, họ gặp khó khăn không có người để chia sẻ.
Tại Cần Thơ, ngoài các tác động từ nhà trường, cơ quan quản lý nhà nước còn có sự hỗ trợ từ các nhóm cộng đồng như Glink Cần Thơ, S Đỏ, Tình Cờ, VTC Team, các nhân viên tiếp cận cộng đồng tại trường cao đẳng, đại học, trung tâm y tế... đã góp phần tạo ra những thay đổi tích cực trong cộng đồng MSM và cách nhìn của mọi người trong xã hội về nhóm cộng đồng này: Có nhiều cá nhân tài năng và có tiềm năng trong cộng đồng này được thừa nhận và họ đã đóng góp không nhỏ cho xã hội. Điều quan trọng hơn, việc các cá nhân này tự tin tiết lộ thân phận của mình cho gia đình và xã hội đã giúp họ vươn lên, đối mặt với thách thức và đạt được những thành công vượt xa mong đợi.
Chúng ta đã thấy những người trong cộng đồng MSM ngày càng trưởng thành hơn trong suy nghĩ và hành động, họ đã học cách xác định vị trí của mình trong gia đình và trong xã hội. Họ đã xóa đi những ranh giới ngăn cách, đã trở thành một phần quan trọng của cộng đồng.
Mặc dù xã hội hiện nay đã tiến bộ hơn, với nhiều người hiểu và ủng hộ cộng đồng MSM, nhưng chúng ta vẫn còn đó những thách thức cần vượt qua. Vì vậy, chúng tôi đề xuất một số gợi ý sau đây cho các bạn cộng đồng MSM:
- Tự tin tiết lộ: Hãy mạnh dạn và tự tin tiết lộ thân phận của mình cho gia đình. Bước này sẽ giúp bạn tìm được sự đồng cảm và hỗ trợ từ gia đình và từ đó bạn có thể tiến xa hơn trong cuộc sống.
- Đặt mục tiêu rõ ràng: Hãy suy nghĩ về mục tiêu sống và nghề nghiệp phù hợp với khả năng và sở thích của bạn. Điều này sẽ giúp bạn xác định hướng đi trong tương lai.
- Sống tích cực: Hãy bỏ qua thói quen tiêu cực và nhấn mạnh vào việc sống tích cực hơn. Hãy tự so sánh sự thay đổi tích cực trong cuộc sống của bạn và thấu hiểu rằng bạn đang trưởng thành và phát triển. Nên hạn chế các hành vi khác thường, có hại cho sức khỏe cá nhân và cộng đồng để bảo vệ bản thân và cộng đồng MSM.
- Tham gia hoạt động xã hội: vì đó là nơi bạn có thể phát triển kỹ năng sống và tạo dựng mối quan hệ. Bạn có thể trở thành một tấm gương cho những người khác trong cộng đồng của bạn.
-
Với sự phát triển của xã hội và sự thay đổi trong cách nhìn của mọi người, chúng ta đã thấy những tiến bộ đáng kể. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần tiếp tục phấn đấu và hỗ trợ nhau để xóa bỏ những ranh giới và tạo nên một cuộc sống hòa nhập hơn. Các bạn trong cộng đồng MSM có thể tự hào về sự phát triển của mình và đóng góp vào một tương lai tốt đẹp hơn cho cả cộng đồng và xã hội.
Nên chọn một bút danh nếu bạn không muốn ghi tên thật.
Phạm Ngọc Phượng
Nguyên chi cục trưởng Chi cục PCTNXH TPCT