TƯỢNG ĐÀI CHIẾN THẮNG – NGÃ BA ĐỒNG LỘC
Ảnh: Sỹ Ngọ
Sau ngày đất nước thống nhất, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã rà xét tất cả các điểm chiến đấu của thanh niên xung phong trong toàn quốc và đã chọn di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc là nơi tiêu biểu cho thế hệ thanh niên xung phong toàn quốc chiến đấu chống ngoại xâm để đầu tư xây dựng toàn bộ công trình.
Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc đã được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Diện tích rộng 0,6km2. Tượng đài chiến thắng nằm dưới thung lũng trong công viên tuổi trẻ, nơi ngày xưa chi chít hố bom. Phía trước mặt tượng đài là Ngã ba – nơi giao nhau của 3 huyết mạch và dãy núi Trọ Voi. Sau lưng tượng đài là dãy núi Mũi Mác. Tượng đài chiến thắng Đồng Lộc là biểu tượng bất hủ của sức mạnh, ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần vươn lên, đạp bằng mọi gian nan, nguy hiểm của lực lượng thanh niên xung phong, bộ đội, công nhân giao thông, công an, dân quân du kích… Xung quanh chân tượng đài là biểu tượng của khói lửa, đạn bom và các vầng mây biểu trưng hòa bình, hy vọng và màu xanh bất diệt của bầu trời Đồng Lộc. Dưới chân tượng đài là lư hương và bệ đá. Xung quanh chân tượng đài xếp hình cánh cung là những bức phù điêu miêu tả không khí sôi nổi, khẩn trương của thanh niên xung phong, công nhân giao thông, bộ đội, dân quân, lái xe, nhân dân Đồng Lộc và các xã lân cận sang đường, lấp hố bom, bắn máy bay địch, phá bom… dẫn đường cho xe qua.
Tượng đài chiến thắng Đồng Lộc do nhóm kỹ sư thiết kế - họa sĩ Lên Đình Quỳ, Quốc Lập… sáng tác. Tượng đài được khởi công vào ngày 15-7-1995 và khánh thành vào dịp kỷ niệm 30 năm chiến thắng Đồng Lộc 15-7-1998.
NHÀ BIA TƯỞNG NIỆM THANH NIÊN XUNG PHONG TOÀN QUỐC
Các cháu thiếu niên nhi đồng thắp hương tại nhà bia
Ảnh: Cảnh Minh
Từ dưới đường lên khoảng 50m, qua mấy dãi tam cấp dài là nhà bia tưởng niệm thanh niên xung phong toàn quốc. Nhà bia được Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh đầu tư xây dựng năm 1998, khắc tên 1950 anh hùng, liệt sĩ thanh niên xung phong toàn quốc và các anh hùng liệt sĩ hy sinh tại Ngã ba Đồng Lộc. Mặt chính diện của nhà bia là danh sách các anh hùng liệt sĩ hy sinh tại Ngã ba Đồng Lộc gồm họ tên, quê quán, năm sinh. Hai bên là danh sách các liệt sĩ thanh niên xung phong hy sinh trên khắp mọi miền Tổ quốc.
Nhà bia tưởng niệm chính là trang sử hào hùng và bi tráng của lịch sử, là hiện thân của lực lượng “vài trăm cân chân ngàn dặm”, không tiếc tuổi xuân và xương máu vì độc lập tự do của dân tộc trên mọi miền đất nước. Tên tuổi của các anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong sẽ được lưu danh muôn đời, để lớp con cháu ngưỡng vọng, tôn kính, tự hào.
Trích Ngã Ba Đồng Lộc – Đoàn TNCSHCM Tỉnh Hà Tỉnh Xuất bản năm 2004
